“Gehoor geven aan de waarheid”

Lees de bestudeerde hoofdstukken hier.
Deze pagina als pdf.

Zie ook de aparte studie van 1 en 2 Nephi in hun geheel.

 

1 – Sporen van de oorspronkelijke tekst: hebraïsmen
2 – De Liahona, Hebreeuwse betekenis van de naam
3 – De Liahona, bekeken vanuit oude cultuurtradities
4 – Gestructureerd lezen


Structuur van de hoofdstukken 16 tot en met 22:

• 16 tot 18   = gebeurtenissen tot de aankomst in het Beloofde Land
• 19   = tussenhoofdstuk waarin Nephi de soorten platen uitlegt
• 20 en 21   = aanhaling van teksten uit Jesaja
• 22   = Nephi’s verklaring van teksten uit Jesaja

1 – Sporen van de oorspronkelijke tekst: hebraïsmen

Struikel je soms over de wat “zware taal” in het Boek van Mormon? Dat is deels te wijten aan hebraïsmen – typische Hebreeuwse taalstructuren die in de vertaling zijn blijven hangen.

Vandaag bestuderen we er één:  voorzetsel-uitdrukkingen in plaats van bijwoorden. [1]

• Voorzetsel-uitdrukking:  “onderhoudt mijn geboden met naarstigheid”
• In vlot Nederlands gebruiken wij dan eerder het bijwoord:  “onderhoudt naarstig mijn geboden”

Wanneer ervaren vertalers oude Hebreeuwse teksten naar een moderne taal vertalen, dan wijzigen ze de hebraïsmen in een vlottere structuur, om zo de leesbaarheid te verhogen.  Dus liever “onderhoudt naarstig mijn geboden” dan “met naarstigheid”.

Maar de Engelse vertaling van het Boek van Mormon volgt de oorspronkelijke tekst nauwkeuriger. Dat kwam blijkbaar door de manier van omzetting. Joseph Smith “vertaalde” niet in de gebruikelijke betekenis van het woord, maar dicteerde de Engelse vertaling zoals hij die vermoedelijk kon aflezen door middel van de Urim en Thummim of in een “zienersteen”. Dat vertaalproces gebeurde lineair, zinsnede per zinsnede, en dus vrij letterlijk met behoud van oorspronkelijke structuren. En zo komt het dat het Boek van Mormon vol hebraïsmen zit, zoals voorzetsel-uitdrukkingen.

Let er op bij het lezen van het Boek van Mormon. Voorbeelden uit 1 Nephi voor deze les:

• 16:4  = “En het geschiedde dat ik, Nephi, mijn broeders met alle ijver aanspoorde” (en niet “zeer ijverig aanspoorde”)
• 18:10 = “daarom begon ik, Nephi, met grote ernst tot hen te spreken” (en niet: “ernstig tot hen te spreken”)
• 18:11 = “zij behandelden mij met grote hardvochtigheid” (en niet: “zij behandelden mij hardvochtig”)
• 18:18 = “met smart in een watergraf te worden geworpen” (en niet: “smartelijk  in een watergraf te worden geworpen”)

Natuurlijk moet ook de Nederlandse vertaling de Engelse tekst nauwkeurig volgen, anders gaat het hebraïsme verloren. Dat verlies merk je bv. in 18:9: “zij begonnen … zeer ruwe taal uit te slaan” (Engels: “they began … to speak with much rudeness”). Een vertaling met behoud van het hebraïsme had moeten zijn: “zij begonnen… te spreken met grote ruwheid”. Eenzelfde “fout” in ons voorbeeld hierboven: “Indien gij … mijn geboden naarstig onderhoudt” (1 Ne 15:11) leest in het Engels “If ye … with diligence in keeping my commandments”. Het hebraïsme vraagt om “met naarstigheid”.

Uiteraard kan iemand de vlottere vertaling verkiezen. Maar de hebraïsmen illustreren wel het authentiek karakter van het Boek van Mormon. Denk eraan als u uitdrukkingen leest zoals met vreugde, met geduld, met kracht, met rechtvaardigheid, enz.

Meer over het vertaalproces door middel van de Urim en Thummim en zienerstenen, vindt u in dit onderdeel van les 10  en in dit onderdeel van les 17.

 

2 – De Liahona, Hebreeuwse betekenis van de naam

“… tot zijn grote verbazing een ronde bal van vernuftige makelij op de grond zag liggen; en hij was van zuiver koper. En in de bal bevonden zich twee naalden; en de ene wees de richting aan die wij in de wildernis moesten gaan” (1 Nephi 16:10).

(noteer dat naalden een ongeschikte vertaling is van het Engelse spindles)

Het Boek van Mormon noemt het voorwerp “Liahona” met de betekenis “kompas” (Alma 37:38), dus iets dat een richting kan aanwijzen. Als instrument zoals wij het kennen is “een kompas” van recentere datum, maar het woord heeft een oeroude taalbasis, via oud-Frans uit het Latijn “cum-passare”, wat betekent met passen of stappen afmeten, vanuit het semantisch veld van afstand en richting. Het is dus normaal dat het woord “kompas” als “iets dat richting aanduidt” in het Boek van Mormon kan verschijnen.

Maar dan zouden de woorddelen li-ya-ho-na iets van dat concept van “richting” moeten weergeven. Een aantal taalkundigen hebben de mogelijke Hebreeuwse oorsprong van het woord onderzocht.[2] Allen zijn ze het erover eens dat het onderdeel yaho naar Jehova of Yahweh verwijst. De hebraïst Jonathan Curci gaat terug naar de oudste Hebreeuwse teksten, de toenmalige regelvorming voor samengestelde woorden en de context in 1 Nephi.[3] Een frequent woord in die context van migratie is “waarheen?” (Engels whither). Het Hebreeuwse woord is hiervoor ‘ona, zoals het al in Genesis gebruikt wordt (16:8; 32:17; 37:30). In 1 Nephi 16:10 luidt de Engelse tekst dat een van de wijzers “pointed the way whither [ʿona] we should go into the wilderness”. Het Nederlands vertaalt dit met “wees de richting aan die wij in de wildernis moesten gaan”, en verliest daardoor het betekenisvolle vraagwoord “waarheen”. Want precies dat woord vormt het doel van de Liahona, namelijk aanduiden waarheen we moeten gaan. Voor Curci geven de onderdelen l – iaho – ‘ona letterlijk het antwoord op de vraag “waarheen zullen wij gaan?” namelijk: “tot Yahweh (behoort) het waarheen”, of, geïnterpreteerd, “volgens de richting van de Heer”.

 

3 – De Liahona, bekeken vanuit oude cultuurtradities

Waren oude culturen vertrouwd met voorwerpen die richtingen konden aanduiden? De mormoonse oudheidkundige Hugh Nibley legt een verband met divinatorische gebruiken in die periode.[4] Divinatie, of het zoeken naar kennis over de toekomst door materiële middelen of door parapsychologisch vermogen, was in alle oude culturen gebruikelijk. In heidens perspectief staat het als waarzeggerij bekend. De waarzegger tracht de toekomst te voorspellen in neergeworpen steentjes of takjes, in de vlucht van vogels of in de opengesneden delen van een geofferd dier.

De Bijbel veroordeelt dergelijke divinatie (Deuteronomium 18:10; 2 Koningen 17:17; Jeremia 14:14). Toch kenden ook de Israëlieten divinatorische gebruiken waarlangs zij inzichten of de wil van God trachten te bekomen. Jozef, zoon van Isaak, dronk uit een beker “waarmee hij dingen met zekerheid kan waarnemen” (Genesis 44:5). Het “graanoffer van achterdocht” was een manier om overspel vast te stellen (Numeri  5:12–31). Onder Nebukadnezar werd de profeet Daniël aangesteld “als hoofd van de magiërs, de bezweerders, de Chaldeeën en de toekomstvoorspellers” (Daniël 5:11). De Urim en Thummim waren voorwerpen die boodschappen van God konden openbaren (Numeri 27:21; 1 Samuel 28:6). Beslissingen werden genomen door het vallen van “het lot” – stukjes hout of stenen met een markering op (Numeri 26:55; Spreuken 16:33; 18:18).

In die context wijst Nibley op “belomantie”, een antieke vorm van divinatie die gebruik maakt van pijlen of wijzers, namelijk stokjes of staafjes met een punt en die, weggeworpen, op de grond geschud of drijvend op water, richtingen aanduiden. Hij verwijst naar academische studies over het gebruik ervan bij de Joden en andere oudere volkeren. Het gebruik van het “schudden van pijlen” als basis voor beslissingen wordt vermeld in Ezechiël 21:21. Vaak droeg zo’n wijzer ook een geschreven of ingekerfde boodschap of een opdracht. In de cultuurvisie die er van uit gaat dat vele heidense gebruiken overblijfselen waren van oorspronkelijke waarheden en handelingen, gekend onder de oudste profeten, kan belomantie zo’n overblijfsel van het heilig gebruik van een Liahona zijn. Zeker is dat het concept van bewegende wijzers met boodschappen als een vorm van openbaring geen onbekend element was in de cultuurbeleving van Lehi en zijn omgeving. Voor gelovigen was het de kracht van hun geloof die de juistheid van de richting en de relevantie van de boodschap bepaalden (1 Nephi 16; Alma 37).

Zie ook hier meer uitleg over de wijzers als spindels.

 

4 – Gestructureerd lezen

1 Nephi 16                Gebeurtenissen  in de wildernis

1 Ne 16:1-5               Einde van de discussie tussen Nephi en zijn broers.

1 Ne 16:6-7               Huwelijken

Noteer de cultuur van die tijd: de man “neemt de dochter van … tot vrouw” (en de naam van de vrouw wordt zelfs niet vermeld).

Uit hoeveel mensen ongeveer bestaat de groep in de wildernis? Ruwweg een vijftigtal.

• Lehi & Sariah:
  • 4 oudere zonen (Laman, Lemuël, Sam, Nephi),
  • 2 jonge zonen (Jakob en Jozef, in de wildernis geboren, 1 Ne 18:7)
• Ismaël & zijn vrouw:
  • 2 zonen, die getrouwd zijn en al kinderen hebben (1 Ne 7:6 en 18:9)
  • minstens 5 dochters die huwen met de 4 oudere zonen van Lehi en met Zoram
• Zoram
• tijdens de 8 jaar in de wildernis: kinderen worden geboren in de verschillende gezinnen (1 Ne 17:1)

1 Ne 16:9-13             Van het dal Lemuël naar de plaats Shazer

vers 10: de bal, het kompas, de wegwijzer of Liahona (Alma 37:38)

1 Ne 16:14-17          Verder reizend “in de kuststreken bij de Rode Zee”

1 Ne 16:18-23          De gebroken boog, de honger, de ontmoediging, zelfs van Lehi.

Noteer hoe Nephi zijn vader helpt door te vragen: “Waarheen zal ik gaan om voedsel te verkrijgen?”

1 Ne 16:24-29          De werking van de Liahona.

28-29 Spiegelstructuur (chiasme)  (klik op de kader om te vergroten of te projecteren)

1 Ne 16:30-33          Terug voedsel en de reis wordt verder gezet.

1 Ne 16:34-39          De dood van Ismaël, nieuwe opstandigheid, nieuwe bekering.

 

1 Nephi 17                Naar het land Overvloed – De bouw van het schip

1 Ne 17:1-6               Samenvatting van 8 jaar in de wildernis.

1 Ne 17:7-16             De opdracht aan Nephi om een schip te bouwen, zijn eerste voorbereidingen. Beloften van de Heer.

Spiegelstructuur (chiasme) in vers 7

Spiegelstructuur (chiasme) in vers 13

1 Ne 17:17-51          De broers tegen Nephi: pleidooi en tegenpleidooi

Laman en Lemuël verwijten Nephi een hele reeks zaken. Nephi antwoordt op elke aantijging, in de omgekeerde volgorde (spiegelstructuur). Onderstaande zinnen geven enkel de hoofdgedachten aan. De cijfers tussen haakjes verwijzen naar de verzen.  (klik op de kader om te vergroten of te projecteren)

1 Ne 17:52-55          De krachtige ontknoping van de discussie.

 

1 Nephi 18                Het schip voltooid – De reis

1 Ne 18:1-4               De voltooiing van het schip

1 Ne 18:5-8               Het vertrek

1 Ne 18:9-16             Opstandigheid aan boord, storm, de Liahona werkt niet meer.

1 Ne 18:17-19          Terugblik op de toestand en de houding van de andere familieleden.

1 Ne 18:20-23          De toestand opnieuw onder controle. Vervolg van de reis en de aankomst in het beloofde land – Amerika (589  vC).

1 Ne 18:24-25          Vestiging in het beloofde land.

 

1 Nephi 19                Tussenhoofdstuk waarin Nephi de soorten platen uitlegt

Twee soorten platen:

• de (grote) platen van Nephi: het volledig verslag van de geschiedenis van het volk, regering der koningen, oorlogen, twisten
• de (kleine) platen van Nephi: het boek dat we nu lezen, “een verslag van de bediening van mijn volk” = vooral geestelijke aspecten, het werk van de profeten.

1 Ne 19:1                   Verwijzing naar de “grote” platen van Nephi = kroniek van mijn vader, reizen, ook profetieën.

1 Ne 19:2

“Ten tijde dat ik ze (= de grote platen) maakte, wist ik niet, dat de Here mij zou gebieden deze platen (= de kleine platen) te maken… “

=Nephi verwijst dus naar de grote platen voor

• de kroniek van mijn vader
• het geslachtsregister van zijn voorvaderen
• het detail van de “belevenissen”

1 Ne 19:3

“En toen ik deze platen (= de grote platen)  vanwege het gebod had gemaakt, ontving ik, Nephi, een gebod dat de bediening en de profetieën — de duidelijkste en waardevolste gedeelten daarvan — op deze platen (= de kleine platen) moesten worden geschreven.”

… geschreven “voor andere wijze doeleinden” = ter vervanging van de door Martin Harris 116 verloren blz. (= vertaald gedeelte van de grote platen).

1 Ne 19:4

“Daarom heb ik, Nephi, op de andere platen (= de grote platen) een kroniek geschreven …  en dat deze platen (= de kleine platen) van het ene geslacht op het andere moesten worden overgedragen.”

1 Ne 19:5

“En een verslag van hoe ik deze platen (= de kleine platen) heb vervaardigd, zal hierna worden gegeven”

(zie 2 Ne 5:30).

1 Ne 19:6-7               Het heilig doel van de kleine platen: voor zaken die heilig zijn.

1 Ne 19:8-9               Profetie over de komst van de Heiland, met jaaraanduiding, en details over zijn lijden.

Let op de termen waarmee Christus wordt omschreven:

• lankmoedig = die lang moedig is in het verdragen van tegenstand
• goedertieren = die goed van tiere (van aard) is

1 Ne 19:10-12          Vers 10: belangrijk vers dat toont hoe Nephi wist dat de God van het oude testament Jezus Christus zelf is. Daarenboven:

• verwijzing naar profeten vanouds, die niet in de Bijbel werden opgenomen: Zenock, Neum, Zenos
• profetie over de drie dagen duisternis (3 Ne 8:19-23) en andere tekenen ten tijde van Christus’ dood.

1 Ne 19:13-14          “betreffende hen die in Jeruzalem zijn” = Profetie over het lot van de joden na de kruisiging van Christus – “onder alle natiën worden zij gehaat” : gedurende eeuwen werden zij vervolgd, tot in de 20e eeuw (Holocaust).

1 Ne 19:15-19          Profetie en beloften over de toekomst van het huis Israëls: zij zullen weer worden vergaderd ten tijde van de wederkomst van de Heer.

1 Ne 19:20-21          Gedachten van Nephi keren terug naar het Jeruzalem van zijn eigen tijd: precies in deze periode wordt Jeruzalem verwoest (587 vC): de profeten hebben het genoeg geprofeteerd, zoals op de koperen platen gemeld (= Bijbel tot 600 vC).

1 Ne 19:22-24          Nephi kondigt zijn lectuur van Jesaja aan, in de lijn van zijn gedachtegang: de beloften aan het huis Israëls.

 

1 Ne 20-21                Teksten van Jesaja

 Om deze twee hoofdstukken (die grotendeels overeenstemmen met Jesaja 48-49) te begrijpen, is het nuttig een grondlijn te vatten die het “werk des Heren” typeert en in vele schriftteksten terugkomt.

Invalshoek: de Heer wil dat de mensen de hoogste zaligheid bereiken.

Daartoe moeten ze door een proeftijd gaan, waarin zij geloof en gehoorzaamheid leren.

Om dat te realiseren, heeft de Heer een Godsvolk nodig

• waar hij het priesterschap vestigt
• dat eerst gelovig en gehoorzaam moet leren zijn
• dat dan het evangelie kan verbreiden naar anderen.

Met dat Godsvolk sluit Hij een Verbond dat Hij hen zal zegenen als ze gehoorzaam zijn.

De Schriften vertellen over

• het vormen van zo’n Godsvolk (uitverkoren volk, Verbondsvolk, Zion, kerk)
• het opvoedkundig proces met de profeten als leermeesters.

Naast het Godsvolk staan de “andere volken” (Gentiles), die steeds talrijker worden naarmate de geschiedenis vordert. Wie buiten het Godsvolk staat, is per definitie een  “Gentile”.

Voor meer uitleg over de term “Gentile”, nu vertaald als “andere volken”, vroeger als  “heidenen”, zie hier.

De grote fasen in de geschiedenis van het Godsvolk zijn”bedelingen” = tijden waarin het Evangelie aan de mens wordt bedeeld.

 

1 Nephi 20                Teksten van Jesaja 48

Jesaja: profeet die tussen 740 en 701 vC in Jeruzalem optrad; zijn profetieën vormen het boek Jesaja in de Bijbel:

• de meest geciteerde profeet door Jezus, Petrus, Paulus en Johannes
• profeteerde vooral over de komst van de Heiland en over de toekomst van het Huis Israëls
• veroordeelde Israël wegens zijn zonden
• zijn teksten zijn poëtisch en stijlrijk, vol van symbolen, wat ze niet altijd makkelijk maakt.

1 Ne 20:1

“Luistert en hoort dit, gij huis van Jakob, die genoemd wordt met de naam van Israël, en uit de wateren van Juda, ofwel uit de wateren des doops”

Huis van Jakob:  Jakobs naam is ook Israël, vader van de twaalf zonen die de stammen Israëls uitmaken.

De verklarende frase “ofwel uit de wateren des doops” vinden we niet in Jesaja, maar evenmin in de eerste editie van het Boek van Mormon in 1830. Het was een toevoeging door Joseph Smith in de editie van 1840, ter verduidelijking dat de doop als verordening in het oude testament werd toegepast. Dergelijke kleine verduidelijkingen of aanpassingen komen nog voor, net zoals Joseph Smith die ook in de Bijbel aanbracht.

1 Ne 20:1-8               Verzen die Israël veroordelen. Noteer de rijke beeldspraak: “uw nek is een ijzeren pees”, “uw voorhoofd van koper”, “van de moederschoot af een overtreder”.

1 Ne 20:9-17             Verzen van hoop: “ik heb u gekozen”

1 Ne 20:18-22          Oproep tot bekering en belofte van redding.

 

1 Nephi 21                Teksten van Jesaja 49

1 Ne 21:1-3               Oproep tot huis Israëls om te luisteren. Het eerste vers in 1 Nephi is uitgebreider dan in Jesaja: het verduidelijkt dat de profeet spreekt tot de verspreide takken van Israël.

1 Ne 21:4-5               Zelfbedenking van Jesaja over zijn rol als profeet.

1 Ne 21:6-26             Belofte van herstelling van het huis Israëls als deel van het verbond.

 

1 Nephi 22                Nephi’s verklaring van teksten uit Jesaja

Nephi past de geschriften toe op zijn situatie: Lehi en de zijnen zijn een tak van het Huis van Israël.

1 Ne 22:1                   Belangrijke vraag van de broeders van Nephi:

“Wat betekenen die dingen die gij hebt gelezen? Zie, moeten zij worden opgevat als dingen die geestelijk zijn, die zullen geschieden naar de geest en niet naar het vlees?”

Jesaja spreekt over de toekomst in een aantal beelden: het “verspreiden” en weer “verzamelen van het huis Israëls”, “vorsten zullen zich neerbuigen”, God zal zijn “standaard opsteken”, wie in duisternis zijn “komt tevoorschijn”, maar ook “Ik zal hen die u verdrukken hun eigen vlees doen eten; van hun eigen bloed zullen zij dronken worden als van zoete wijn”.

De vraag is dus of die dingen zullen geschieden “naar de geest” of “naar het vlees”. De tegenstelling “naar de geest” versus “naar het vlees” kan men verschillend begrijpen:

• letterlijk versus symbolisch / allegorisch: “hun eigen vlees doen eten” zal wel allegorisch bedoeld zijn voor “hen onderwerpen” of “hen straffen”.
• tijdens het aardse leven of na de dood: duidt de “gevangenen” die tevoorschijn komen op iets tijdens het aardse leven, of heeft het betrekking op de opstanding?

Het antwoord op de vraag “naar de geest” of “naar het vlees” heeft in de loop der eeuwen aanleiding tot heel wat controverses gegeven. Bv. Is het verhaal van Job of van Jona en de walvis echt gebeurd, of is het een allegorie? De opdracht van Christus “Eet, dit is Mijn lichaam … Doe dit ter mijner gedachtenis” is voor de katholieke kerk “naar het vlees”, maar toch weer niet helemaal letterlijk (mysterie van de transsubstantiatie), terwijl het voor andere christenen symbolisch bedoeld is.

Nephi  antwoordt op de vraag van zijn broers dat “de dingen waarover ik heb voorgelezen betrekking [hebben] op zowel stoffelijke als geestelijke zaken”. In het vervolg van het hoofdstuk legt hij de voorspellingen van Jesaja als letterlijk uit, “naar het vlees” te realiseren, maar hij verduidelijkt dat sommige zinnen op beeldspraak duiden, zoals “worden gevoed” en “op hun schouders gedragen”.

De rest van hoofdstuk 22 bevestigt in duidelijker termen dan in Jesaja de verstrooiing van Israël, gevolgd door het “wonderbaar werk onder de andere volken”, namelijk de herstelling van het evangelie en de voorbereiding van de vergadering van Israël.

 1 Ne 22:3-5               De verstrooiing van Israël, zowel vroeger (720  vC) als nu wanneer Nephi schrijft (587 vC) als in de toekomst vanuit het standpunt van  Nephi (70 nC).

1 Ne 22:6

• Niettemin zullen zij worden verzorgd door de andere volkeren: velen in de wereld hebben voor de vervolgde en verstrooide nakomelingen van het Huis Israëls gezorgd.
• De Heer zal een banier oprichten onder de andere volkeren: de herstelling van de kerk.

1 Ne 22:7                   Een machtige natie in dit land = Verenigde Staten. Eerst zal die natie ons nageslacht (= Indianen) verstrooien (= vervolging en uitmoording van Indianen).

1 Ne 22:8                   Daarna: een wonderbaar werk (= herstelling van de kerk, publicatie van het Boek van Mormon), dat voor onze nakomelingen (= Indianen) van grote waarde zal zijn.

1 Ne 22:9-11             Het Verbond met Abraham wordt werkelijkheid: alle volkeren krijgen de kans deel te worden van het Godsvolk.

1 Ne 22:12                 Belofte van de vergadering van het Huis Israëls.

1 Ne 22:13-19          Profetie over de moeilijkheden in de laatste dagen.

1 Ne 22:20-21          Profetie over de komst van de Heiland.

1 Ne 22:22                 De rechtvaardigen behoeven niet te vrezen.

1 Ne 22:23           Vier soorten duivelse “kerken” benoemd. Bij Analyses vindt u een studie van de “grote en gruwelijke kerk”.

1 Ne 22:24-25          Profetie over de vergadering.  Eén kudde, één herder. Zie ook Johannes 10:14-16.

1 Ne 22:26-28          Profetie over het Duizendjarig rijk.

1 Ne 22:29-31          Besluitverzen. Noteer de kracht van de samenvatting.

Voetnoten

[1]     John A. Tvedtnes, “Hebraisms in the Book of Mormon: A Preliminary Survey,” Brigham Young University Studies (1970): 50-60; John A. Tvedtnes, Joel Clark, Cami Dixon, Brent Hall, Ivan Crosland, and John Savage. Hebraisms in the Book of Mormon. Foundation for Ancient Research and Mormon Studies, 1994.

[2]     George Reynolds and Janne M. Sjodahl, Commentary on the Book of Mormon, 4:178–79; Hugh W. Nibley, Teachings of the Book of Mormon, Semester 1 (Provo, UT: FARMS, 1993), 216.

[3]     Jonathan Curci, “Liahona: ’The Direction of the Lord’: An Etymological Explanation,” Journal of Book of Mormon Studies 16, no. 2 (2007): 60–67.

[4]     Hugh Nibley, Since Cumorah (Salt Lake City: Deseret Book, 1967), 283–296.